
İçindekiler
- E-Ticarette Yeni Dönem: 1 Nisan'da Yürürlüğe Giren Yönetmeliğin Etkileri
- Yönetmeliğin Getirdiği Yenilikler ve Değişiklikler
- Tüketiciler için Ne Değişecek?
- Yaptırımlar ve Cezai Uygulamalar: Uyumsuzluğun Bedeli
- Yönetmeliğin Uluslararası E-Ticaret Üzerindeki Etkileri
- Yeni Yönetmelikle Uyum Süreci: Hangi Adımlar Atılmalı?
E-Ticarette Yeni Dönem: 1 Nisan'da Yürürlüğe Giren Yönetmeliğin Etkileri
30 Ekim 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan yeni e-ticaret yönetmeliği, yaklaşık 5 aylık bir geçiş sürecinin ardından 1 Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu düzenleme, e-ticaret sektöründe faaliyet gösteren tüm işletmeleri yakından ilgilendiriyor. Satış stratejilerinizden pazaryeri kullanımına kadar birçok alanda yeni kurallar belirlenmiş durumda. Artık dijital vitrinlerinizde sadece ürünleriniz değil, aynı zamanda yönetmeliğe uyum sağlama beceriniz de rekabet gücünüzü belirliyor. Peki bu yeni dönem işletmenizi nasıl etkileyecek? Uyum sağlamak için hangi adımları atmanız gerekiyor? Tüm soruların yanıtlarını yazımızda birlikte keşfedelim.
Yönetmeliğin Getirdiği Yenilikler ve Değişiklikler
1 Nisan 2025 e-ticaret düzenlemesi internet üzerindeki satıcılar için önemli değişiklikler içeriyor. Yeni dönemde dikkat etmeniz gereken başlıca noktalar aşağıdaki gibi sıralanıyor:
- Artık satışa sunduğunuz her ürün için tüketiciye açık, anlaşılır ve detaylı bilgi sunmanız gerekiyor. Ürünün üreticisi veya ithalatçısı, iletişim bilgileri, varsa güvenlik uyarıları ya da kullanım bilgileri net şekilde yer almalı.
- Tüm bilgilerin Türkçe dilinde sunulması artık yasal gereklilik. Bu düzenleme sayesinde, müşterileriniz alışveriş yaparken ürün hakkında eksiksiz bilgiye sahip olacak ve daha bilinçli tercihler yapabilecek.
- Satışa sunduğunuz bir ürün, mevzuata aykırı ya da güvenlik açısından riskli bulunursa, platform tarafından 24 saat içinde yayından kaldırılmak zorunda. Bu durum, hem sizin ürün seçimi konusundaki hassasiyetinizi artırıyor hem de tüketicilerin güvenliğini önceleyen bir sistem oluşturuyor.
- Ürünlerinizi yurt dışı kaynaklı tedarikçilerden alıyor ya da siz Türkiye dışından satış yapıyorsanız, Türkiye'de temsilci bulundurmanız artık yasal zorunluluk. Böylece tüketicilerin olası bir sorunda muhatap bulabilmesi sağlanmış oluyor.
- Yeni yönetmelik, tüketici şikâyetlerinin daha hızlı sonuçlanmasını hedefliyor. Bu doğrultuda, satıcılar olarak sizden beklenen; şikâyet süreçlerini daha etkin ve şeffaf biçimde yönetmeniz.
- Her platformda, tüketicilerin ürün güvenliğiyle ilgili şikâyetlerini iletebileceği bir “Ürün Güvenliği Temas Noktası” oluşturulması zorunlu hâle geliyor. Böylece müşterileriniz yaşadıkları sorunları daha doğrudan aktarabilecek, siz de çözüm süreçlerini daha profesyonel şekilde yürütebileceksiniz.
- Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları (örneğin pazar yerleri) ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcıları (örneğin bağımsız satıcılar), teknik düzenlemelere uymakla yükümlü. 7223 sayılı Ürün Güvenliği Kanunu’na uygun hareket etmeniz, yalnızca yasal zorunluluk değil; aynı zamanda müşteri güveni açısından da büyük önem taşıyor.
Tüketiciler için Ne Değişecek?
E-ticaret yönetmeliği etkileri değerlendirildiğinde, yeni düzenlemenin tüm taraflar için önemli değişiklikler getirdiği görülüyor; ancak en büyük kazancı tüketiciler elde ediyor. Ürünlerin güvenliği konusunda ciddi bir denetim süreci başlatıyor. Tüketicilerin, satın aldıkları ürünler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmalarını ve bilinçli tercihler yapmalarını sağlıyor.
Ürün açıklamaları artık sadece teknik özellikleri değil, aynı zamanda Türkçe güvenlik uyarılarını ve kullanım talimatlarını da içerecek. Tüketiciler, ürün hakkında tüm detaylara rahatlıkla ulaşabilecek, ürünün kullanımını daha güvenli bir şekilde gerçekleştirebilecek.
Yeni yönetmelik, tüketicilerin aldatıcı veya yanıltıcı bilgiye maruz kalmalarını önlemeyi amaçlıyor. Bu düzenlemeler sayesinde, satıcıların yanıltıcı yanlış ürün tanıtımlarının önüne geçilmesi hedefleniyor. Tüketiciler, aldıkları ürünlerin vaat ettikleri özelliklere ve standartlara uygun olduğunu daha kolay şekilde teyit edebilecekler.
Yaptırımlar ve Cezai Uygulamalar: Uyumsuzluğun Bedeli
Yeni e-ticaret kuralları ile birlikte sadece tavsiyeler değil, oldukça ciddi yaptırımlar da devreye girdi. Hem tüketici haklarının korunması hem de pazaryerlerinin ve satıcıların daha şeffaf, güvenli bir şekilde faaliyet göstermesi amacıyla çeşitli ihlaller için kademeli idari para cezaları uygulanacak. Kurallara uymayanlara uygulanabilecek cezalar 7223 Sayılı Kanunun Beşinci Bölüm kısmında verilen aralıkta değişiyor:
- Ticari uygulamaları haksız şekilde bozan aracı hizmet sağlayıcılar, her bir hizmet sağlayıcıya karşı yapılan haksız uygulama için 36.100 TL ile 361.000 TL arasında para cezası alabiliyor. Benzer şekilde bu sağlayıcıların aracılık sözleşmelerinde tek taraflı değişiklik yapmaları da yasaya aykırı kabul ediliyor ve aynı aralıkta ceza uygulanıyor.
- Aracı hizmet sağlayıcıların, satıcılara zamanında ödeme yapmaması da cezai yaptırım kapsamına alınmış durumda. 30 güne kadar geciken ödemelerde, ödenmeyen tutar kadar ceza uygulanırken; süre 30 günü aşarsa, ceza tutarı ödenmeyen bedelin iki katına çıkıyor.
- Satıcıları kampanyalı satış yapmaya veya fiyatlarını değiştirmeye zorlayan aracı hizmet sağlayıcılar ise çok daha yüksek bir ceza ile karşılaşıyor. Her bir satıcı için 1.803.000 TL idari para cezası uygulanıyor.
- Ticaret Bakanlığı tarafından talep edilen bilgi ve belgeleri zamanında sunmayan, ya da ETBİS (Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi) bildirimlerini yapmayan firmalara ise 180.300 TL ile 901.500 TL arasında idari para cezası veriliyor.
- Yurt dışındaki firmaların, Türkiye'ye ürün gönderirken yerel bir temsilci atamaması, önemli bir ihlal olarak kabul ediliyor. Bu tür firmalara satış engeli getirilmekle birlikte, uygunsuzluğun tespiti halinde 2.000.000 TL’ye kadar idari para cezası uygulanabiliyor.
- Ürün güvenliği standartlarına uymayan veya uygunluk belgesi bulunmayan ürünlerin satışa sunulması halinde, firmalar 456.000 TL’ye kadar para cezası ile karşılaşabiliyor. Benzer şekilde tüketici şikâyetlerinin zamanında değerlendirilmemesi durumunda da, ihlalin niteliğine bağlı olarak 228.000 TL’ye kadar ceza uygulanması söz konusu.
- Daha ağır ihlallerde ise Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu devreye giriyor. Firmalar, hatanın büyüklüğüne göre 10 milyon TL’ye kadar para cezasına çarptırılabiliyor. Üstelik bu yanlışlar devam ederse, cezalar kademeli olarak artırılıyor.
- Aynı ihlalin tekrarlanması veya süreklilik göstermesi durumunda yalnızca para cezalarıyla sınırlı kalınmıyor. İlk hatada 2 milyon TL’ye kadar ceza uygulanabilirken, tekrarında rakam 10 milyon TL’ye kadar çıkabiliyor ve satıcının platformda satış yapması tamamen engellenebiliyor.
Yönetmeliğin Uluslararası E-Ticaret Üzerindeki Etkileri
1 Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe giren yeni yönetmelik, yalnızca iç piyasayı değil, aynı zamanda uluslararası ticaret yapan firmaları da yakından ilgilendiriyor. Özellikle Türkiye’den yurt dışına ürün gönderen ya da global pazaryerlerinde aktif olan işletmeler için yeni yükümlülükler söz konusu.
İhraç edilen ürünler, belirlenen güvenlik standartlarına aykırıysa, firmalara ciddi miktarlarda idari para cezaları uygulanabiliyor. Bu da ihracat sürecinde daha dikkatli bir kalite kontrol mekanizmasının gerekliliğini beraberinde getiriyor.
Yönetmelik kapsamında Türkiye’de satışa sunulan ürünlerde Türkçe uyarı, kullanım kılavuzu ve güvenlik bilgisi zorunluluğu getirildi. Bu durum, yurt dışı merkezli firmaların Türkiye pazarına giriş yaparken yerelleştirme süreçlerine daha fazla önem vermelerini gerektiriyor.
Yeni düzenlemeyle birlikte, Türkiye’nin ürün güvenliği konusundaki mevzuatı, Avrupa Birliği başta olmak üzere birçok uluslararası standarda yaklaşmış durumda. Türkiye merkezli markaların, ileride global pazarlarda daha kolay uyum sağlayabilmesi anlamına geliyor.
Yeni Yönetmelikle Uyum Süreci: Hangi Adımlar Atılmalı?
Yeni döneme sağlıklı geçiş yapabilmek için bazı temel konulara odaklanmak büyük önem taşıyor. Uyum sürecinde dikkate alabileceğiniz bazı adımlar ise şu şekilde:
- Satıştaki ürün açıklamalarınızı detaylıca inceleyerek, Türkçe uyarı ve güvenlik bilgilerini içerip içermediğini kontrol edebilirsiniz. Gerekli güncellemeleri yapmak, müşterilerinizin güvenli ve şeffaf bir alışveriş deneyimi yaşamasına katkı sağlayacaktır.
- Ürünlerinizin teknik düzenlemelere uygunluğu konusunda iç denetim yapmanız, sizi olası yasal risklerden koruyabilir. Yurt dışı kaynaklı ürünlerle çalışıyorsanız, Türkiye’deki temsilcilik bilgilerinin açıkça belirtilmiş olması da bu sürecin önemli bir parçası.
- Müşterilerinizin size ulaşabileceği, kolay anlaşılır bir şikâyet mekanizması oluşturmanız faydalı olacaktır. Aynı şekilde, platformlar aracılığıyla devreye alınan “Ürün Güvenliği Temas Noktası” ile olan bilgi akışının da açık olması, süreçlerin sağlıklı işlemesine yardımcı olur.
- Ekiple çalışıyorsanız, güncel yönetmelik hakkında onların da bilgi sahibi olmasını sağlamak iş süreçlerinizi kolaylaştırabilir. Özellikle müşteri hizmetleri ve ürün yönetimiyle ilgili çalışanların temel bilgilere hâkim olması, karşılaşılabilecek sorunlara karşı sizi hazırlıklı kılıyor.